W ostatnim okresie sporo otrzymałem zapytań związanych z koniecznością przeprowadzania badań psychotechnicznych dla pracowników wykorzystujących w ramach obowiązków służbowych samochód służbowy czy prywatny.
Aby wprost odpowiedzieć na pytanie, czy takie badania są konieczne należy sięgnąć u źródła. Badania profilaktyczne medycyny pracy wykonywane są w oparciu o wydane przez pracodawcę skierowanie zawierające określony rodzaj wykonywanej pracy, oraz zagrożenia jakie się z jej wykonywaniem wiążą. Zagrożenia wynikające z procesów pracy poparte są podanymi w skierowaniu wynikami badań środowiska pracy. Ważne aby pracodawca w wystawianym skierowaniu wprost podał zagrożenie związane z wykorzystywaniem samochodu do celów służbowych z podaniem kategorii prawa jazdy. Do lekarza medycyny pracy z kolei należy poddanie pracownika szeregu badaniam stwierdzającym w konsekwencji zdolność lub jej brak do wykonywania pracy na określonym stanowisku pracy z wykorzystaniem samochodu do celów służbowych określonej kategorii.
Obowiązujące przepisy nie przewidują obowiązku wykonywania badań psychotechnicznych w ramach badań medycyny pracy dla osób wykorzystujących samochód osobowy do celów służbowych. Zupełnie inaczej wygląda to w kontekście Ustawy o transporcie Dz. U. z 2016 roku poz 1907. Zgodnie z art. 39j oraz art. 39k wspomnianej ustawy nakłada wspomniany obowiązek wykonania badań dla kierowców zawodowych zajmujących się przewozem drogowym. Wykonanie takowych badań lekarskich podczas przyznania kwalifikacji do prowadzenia pojazdami ciężarowymi o masie pow. 3,5t zastępuje badania wstępne oraz okresowe co jest równoznaczne z wypełnieniem zapisów art. 229 §1 i 2 Kodeksu Pracy. Dodatkowo wykonuje się badania psychologiczne w świetle Ustawy o transporcie.
W związku z powyższym pracownik kierujący samochodem osobowym do celów służbowych nie musi poddawać się badaniom psychologicznym zgodnie z Ustawą o transporcie. Oczywiście lekarz medycyny pracy może dodatkowo zlecić wykonanie takowych badań w ramach medycyny pracy, niemniej jeżeli tego nie zrobił pracodawca nie ma obowiązku takich badań wykonywać.
Nadmienię jeszcze, że jeżeli na skierowaniu wydanym przez pracodawcę znajdzie się informacja iż pracownik będzie wykorzystywał samochód osobowy do celów służbowych lekarz medycyny pracy skieruje dodatkowo pracownika na konsultacje okulistyczne, w tym badanie oceniające widzenie zmierzchowe oraz zjawisko olśnienia.
Mam nadzieję, że wyjaśniłem powstałe zamieszanie wokół badań psychologicznych dla osób wykorzystujących samochód do celów służbowych. Jeżeli jednak potrzebujecie jeszcze dodatkowych odpowiedzi na nurtujące pytania proszę piszcie na adres blog-a.
Powinniśmy także pamiętać, że kierowcy powinni przejść odpowiednie szkolenia BHP. Jest to zawód całkiem ryzykowny i mogą się w nim zdarzać różnego rodzaju wypadki, czego byśmy nie chcieli, a szkolenie może nam pomóc ich uniknąć. Dzisiaj prowadzone są one nawet w formie online.
Jak najbardziej zgadzam się z Panem. Zapominamy jak wiele jest zagrożeń i to nie tylko w przypadku kierowców zawodowych, ale i również dla pracowników jedynie wykorzystujących samochód służbowy.